Przyspieszone postępowanie układowe – koło ratunkowe dla przedsiębiorców w kryzysie
W dobie kryzysu wywołanego pandemią COVID-19 wielu przedsiębiorców znalazło się w sytuacji niewypłacalności lub bliskiego niewypłacalnością zagrożenia. Wprowadzane ograniczenia i zakazy prowadzenia działalności zmuszają wielu przedsiębiorców, szczególnie tych, których branże najmocniej odczuwają skutki pandemii i wprowadzonych w związku z zagrożeniem obostrzeń do szukania odpowiedzi na pytanie, jak ratować biznes w sytuacji utraty lub zagrożenia utratą płynności finansowej wobec mocnego lub całkowitego spadku przychodów. Jako że niemal zawsze w takich wypadkach czas działa na niekorzyść przedsiębiorcy, wdrażane rozwiązania powinny być nie tylko skuteczne, ale i szybkie. Przedłużające się postępowania ratunkowe bowiem zamiast „kołem ratunkowym” mogą stać się „gwoździem do trumny” przedsiębiorcy. Odraczają jedynie w czasie nieuchronną upadłość dłużnika. Na szczęście są rozwiązania, które mogą temu zapobiec.
Jak chronić się przed upadłością
Jedną z form ochrony dłużnika znajdującego się w kryzysie finansowym jest PPU – przyspieszone postępowanie układowe, w którego toku można zawrzeć układ z wierzycielami w celu uniknięcia upadłości. Przyspieszone postępowanie układowe może zostać otwarte, jeżeli suma spornych wierzytelności dłużnika nie przekracza 15 %. Założenie jest takie, żeby dłużnikowi umożliwić wyjście z trudnej sytuacji finansowej i zabezpieczyć możliwość jego dalszej działalności, z próbą maksymalnego poszanowania praw wierzycieli.
Na czym polega tryb przyspieszonego postępowania układowego
Przyspieszone postępowanie układowe powinno być przeprowadzone w możliwie jak najkrótszym czasie. Założenie jest takie, żeby postępowanie trwało nie dłużej niż 3-4 miesiące. W tym postępowaniu dłużnik zachowuje co do zasady zarząd nad majątkiem przedsiębiorstwa. Tylko na czynności przekraczające zwykły zarząd musi uzyskać zgodę nadzorcy sądowego. Czynność przekraczająca zakres zwykłego zarządu dokonana bez wymaganej zgody nadzorcy jest nieważna!
W pierwszej kolejności dłużnik składa do właściwego dla swojej siedziby sądu gospodarczego, konkretnie – do wydziału upadłościowego wniosek o otwarcie przyspieszonego postępowania układowego. Wniosek taki powinien spełniać wymogi formalne określone w ustawie – prawo restrukturyzacyjne, stąd już na tym etapie zdecydowanie warto skorzystać z usług profesjonalnego i doświadczonego doradcy restrukturyzacyjnego. Dłużnik zobowiązany jest także do uiszczenia zaliczki na wydatki przyspieszonego postępowania układowego.
Sąd rozpoznaje wniosek o wszczęcie postępowania na posiedzeniu niejawnym, wyłącznie na podstawie dokumentów załączonych do wniosku, w terminie tygodnia od dnia jego złożenia. Uwzględniając wniosek sąd wydaje postanowienie o otwarciu przyspieszonego postępowania układowego oraz wyznacza nadzorcę sądowego.
Ochrona przed egzekucją
Postanowienie o otwarciu przyspieszonego postępowania układowego staje się skuteczne z chwilą jego wydania. W tym momencie majątek dłużnika staje się masą układową. W skład masy wchodzą również przedmioty nienależące do dłużnika, ale służące do prowadzenia jego przedsiębiorstwa. Ponadto, dłużnik nie może spełniać świadczeń z wierzytelności objętych układem. Istotną kwestią z punktu widzenia ochrony przedsiębiorstwa jest to, że wobec wierzytelności objętych układem nie mogą być prowadzone postępowania egzekucyjne, natomiast egzekucje, które zostały wszczęte przed dniem otwarcia przyspieszonego postępowania układowego, ulegają zawieszeniu z mocy prawa z dniem otwarcia postępowania.
Po otwarciu przyspieszonego postępowania układowego wszczęcie postępowania egzekucyjnego oraz wykonanie postanowienia o zabezpieczeniu roszczenia lub zarządzenia zabezpieczenia roszczenia wynikającego z wierzytelności objętej z mocy prawa układem jest całkowicie niedopuszczalne. W odniesieniu do takich roszczeń, z dniem otwarcia przyspieszonego postępowania układowego bieg przedawnienia roszczenia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu na czas trwania przyspieszonego postępowania układowego.
Trzeba także pamiętać, że układ zawarty w przyspieszonym postępowaniu układowym nie obejmuje wierzytelności zabezpieczonych rzeczowo na mieniu dłużnika, chyba, że wierzyciel wyrazi zgodę na objęcie ich. Wyjątek ten dotyczy wierzytelności zabezpieczonych hipoteką, zastawami lub hipoteką morską, jeżeli były ustanowione na mieniu dłużnika.
Co istotne, wierzyciele zabezpieczeni rzeczowo mogą w toku przyspieszonego postępowania układowego prowadzić egzekucję, ale wyłącznie z przedmiotu zabezpieczenia. Sędzia-komisarz na wniosek dłużnika lub nadzorcy sądowego może jednak zawiesić takie postępowanie, jeżeli egzekucję skierowano do przedmiotu zabezpieczenia niezbędnego do prowadzenia przedsiębiorstwa.
Łączny czas zawieszenia postępowania egzekucyjnego w takiej sytuacji nie może przekroczyć trzech miesięcy. Przy uwzględnieniu szczególnych przepisów możliwe jest też ostateczne zwolnienie zajętego przedmiotu spod zajęcia.
Zachowanie ciągłości funkcjonowania
Od dnia otwarcia przyspieszonego postępowania układowego do dnia jego zakończenia albo uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu przyspieszonego postępowania układowego wypowiedzenie przez wynajmującego lub wydzierżawiającego umowy najmu lub dzierżawy lokalu lub nieruchomości, w których prowadzone jest przedsiębiorstwo dłużnika, bez zezwolenia rady wierzycieli, jest niedopuszczalne.
Ustawodawca ogranicza także możliwość wypowiedzenia przez kredytodawcę umowy kredytu w zakresie środków postawionych do dyspozycji kredytobiorcy-dłużnika przed dniem otwarcia postępowania, leasingu, umów rachunku bankowego, umów poręczeń, umów obejmujących licencje udzielone dłużnikowi oraz gwarancji lub akredytyw wystawionych przed dniem otwarcia przyspieszonego postępowania układowego.
W terminie dwóch tygodni od dnia otwarcia przyspieszonego postępowania układowego nadzorca sądowy sporządza i składa sędziemu-komisarzowi plan restrukturyzacyjny uwzględniający propozycje restrukturyzacji przedstawione przez dłużnika, spis wierzytelności, spis wierzytelności spornych. Przyjęcie układu następuje na zgromadzeniu wierzycieli, jeżeli w zgromadzeniu uczestniczy co najmniej 1/5 wierzycieli uprawnionych do głosowania nad układem.
Nadzorca sądowy składa na zgromadzeniu wierzycieli opinię o możliwości wykonania układu. Natomiast sama uchwała zgromadzenia wierzycieli o przyjęciu układu zapada kwalifikowaną większość głosu. Musi się za nią wypowiedzieć większość głosujących wierzycieli, którzy oddali ważny głos, mających łącznie co najmniej 2/3 sumy wierzytelności przysługujących głosującym wierzycielom.
Układ przyjęty przez zgromadzenie wierzycieli zatwierdza sąd restrukturyzacyjny. Sąd odmówi jednak zatwierdzenia układu, jeżeli narusza on prawo, w szczególności, jeżeli przewiduje udzielenie pomocy publicznej niezgodnie z przepisami, albo jeżeli jest oczywiste, że układ nie będzie wykonany. Ponadto, sąd może odmówić zatwierdzenia układu, jeżeli jego warunki są rażąco krzywdzące dla wierzycieli, którzy głosowali przeciw układowi i zgłosili zastrzeżenia. Sąd odmawia zatwierdzenia układu w przyspieszonym postępowaniu układowym, jeżeli suma spornych wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.
Sąd może wreszcie umorzyć postępowanie restrukturyzacyjne, jeżeli ustali, że układ nie został przyjęty na skutek braku odpowiedniej większości wierzycieli. Jak widać, pomimo niewątpliwych zalet w postaci relatywnie niewielkiego stopnia skomplikowania, szybkiego tempa procedowania oraz skutecznej ochrony dłużnika przed egzekucją wierzytelności, przygotowanie do przeprowadzenia PPU wymaga rozległej i zdywersyfikowanej wiedzy dotyczącej przepisów i procedur z co najmniej kilku obszarów prawa, ekonomii oraz finansów.
Rozważając skorzystanie z możliwości, jakie stwarza przyspieszone postępowanie układowe, zdecydowanie warto skorzystać z profesjonalnej pomocy doświadczonego doradcy restrukturyzacyjnego, najlepiej z zapleczem wyspecjalizowanej kancelarii.
Zalety PPU
Przyspieszone postępowanie układowe wyróżnia szybkość jego przeprowadzenia i najmniejszy formalizm. W trakcie toczącego się postępowania restrukturyzacyjnego dłużnik może kierować swoim przedsiębiorstwem i wykonywać czynności w ramach zwykłego zarządu.
Do niewątpliwych zalet postępowania należy także ochrona dłużnika przed wypowiedzeniem umów – najmu, dzierżawy, kredytu w zakresie środków postawionych do dyspozycji dłużnika przed dniem otwarcia postępowania, leasingu, umów rachunku bankowego, umów poręczeń, umów obejmujących licencje udzielone dłużnikowi oraz gwarancji lub akredytyw wystawionych przed dniem otwarcia przyspieszonego postępowania układowego z powodu ich niewykonywania w czasie poprzedzającym otwarcie przyspieszonego postępowania układowego.
Możliwe jest również uchylenie zajęć chociażby rachunków bankowych przedsiębiorcy. Zaletą postępowania tego typu jest także fakt, że wobec wierzytelności objętych układem nie mogą być prowadzone postępowania egzekucyjne.
Profesjonalne wsparcie w otwarciu PPU
Ponad 2/3 wniosków trafiających do sądów stanowią obecnie wnioski o otwarcie przyspieszonego postępowania restrukturyzacyjnego. Zatwierdzeniem układu kończy się około połowy złożonych wniosków, zatem – jak widać – warto zadbać, by wniosek był profesjonalnie i rzetelnie przygotowany. Zapewni to przede wszystkim skorzystanie z usług profesjonalnego doradcy restrukturyzacyjnego i wyspecjalizowanej kancelarii.
W przypadku pytań czy wątpliwości nasi doświadczeni eksperci chętnie udzielą wszelkiej pomocy.
Zapraszamy do kontaktu.